“Қор қўйнида лола” ҳикоясида композицион тафаккур

      62 марта кўрилган

Чўлпон миллий шеъриятимизнинг поэтик янгиланишига қўшган улкан ҳисса кўпчилик томонидан эътироф этилган бўлса-да, унинг янги насримиз шаклланиши ва тараққиётида тутган ўрни ҳали етарлича очиб берилган эмас. Тўғри, адибнинг романчилигимиз бадиий такомилига қўшган ҳиссаси, насрий  асарлари бадииятининг айрим қирралари очиб берилган тадқиқотлар яратилди. Бироқ улар Чўлпоннинг насримиз бадииятини бойитишдаги хизматларига нисбатан, наздимизда,  денгиздан томчи каби. Эҳтимол, бу гап кимгадир бироз муболағалидек,… Тўлиқ ўқиш »

Чингиз Айтматов асарлари таржимасига доир

      213 марта кўрилган

Чингиз Айтматовнинг деярли барча асарлари ўзбек тилига ўгирилган, ўзбек китобхонларининг маънавий мулкига айланган. Сир эмаски, таржима асарнинг бадиий-эстетик савияси, қиммати аслиятга тенг бўлолмайди, сабаби, асарни аслият тилида ўқиш билан таржимада ўқиш натижасида воқеланадиган эстетик ҳодиса битта эмас. Негаки, иккинчи ҳолда ўртага таржимон аралашди, яъни аслиятда муаллиф кўзи билан кўрилган воқелик бевосита акс этса, таржимада ўша бадиий воқелик қайта яратилади. Афлотун… Тўлиқ ўқиш »

Бир ижодий баҳс хусусияда

      16 марта кўрилган

Ўтган асрнинг охирларида насримизнинг янги авлоди Ғарб, Лотин Америкаси ва Узоқ Шарқ насрига фавқулодда кучли қизиқиш билан қарай бошлади. Бу ХХ аср бошларидан шакллана бошлаган ва беқиёс шиддат-ла ривожланган миллий бадиий проза анъаналарини инкор қилиш, янги йўл излаш натижаси эди. Жамият ҳаётидаги кескин бурилиши даврига тўғри келгани учун ҳам инкор руҳи ғоят кучли эди. Сир эмас, ўша шароитда биз –… Тўлиқ ўқиш »

“Ўтган кунлар” таржимаси: таҳлил ва тавсиялар

      123 марта кўрилган

Ислом Каримов фондининг фейсбукдаги саҳифасида ҳар қандай ўзбек кишисини, айниқса, зиёлисини бефарқ қолдирмайдиган, қувончли бир хабар эълон қилинди. Унда айтилишича, “Фонд Ўзбекистоннинг ЮНЕСКОдаги доимий ваколатхонаси билан ҳамкорликда атоқли ўзбек адиби Абдулла Қодирийнинг “Ўтган кунлар” романининг инглиз ва француз тилларига таржимасига бош-қош бўлмоқда”. Хабарда яна “миллий маънавий бойликка” айланган ушбу роман таржимаси “хориж ўқувчисини ўзбек халқининг маънавий олами, юксак бадиий тафаккури… Тўлиқ ўқиш »

“Ўтган кунлар”: рецептив муаммолар (Биринчи мақола)

      167 марта кўрилган

Ўз вақтида В.Г.Белинский “Евгений Онегин” романини “рус ҳаётининг энциклопедияси” деб атагани каби, “Ўтган кунлар”ни “ўзбек ҳаётининг энциклопедияси” дейишга тўла асос борлигига ҳеч бир зиёли ўзбек шубҳа қилмаса керак. Зеро, миллий турмушни, ўзбекка хос миллий характер хусусиятларини, миллий тафаккур тарзини бу қадар ёрқин тасвирлаган иккинчи бир асарни топиш мушкул. Фақат бундай хулоса эндиликда исбот талаб қилмайдиган аксиомага айланиб қолаётгандек туюлади. “Хўш,… Тўлиқ ўқиш »

Адабий жараён: муаммолар ва мулоҳазалар

      118 марта кўрилган

Саволлар: Кимдир адабиётимиз юксалиш палласида деса, кимдир бунинг аксини тасдиқлайди. Сизнингча, қай бири ҳақ ва нега? Ҳозирги адабий жараёндаги қайси муаммо сизни энг кўп ташвишга солади. Ушбу муаммони бартараф этишнинг қандай самарали йўлини кўрсата оласиз? Кейинги пайтда замондош адибларимиздан кимларнинг китобларини ўқидингиз? Қайси асар сизга маъқул келди-ю, қайси асардан кўнглингиз тўлмади? Бунинг сабаблари нимада? Мазкур анкета ёрдамида бугунги адабий жараённинг… Тўлиқ ўқиш »